پله بتنی از سازه های کاربردی در ساختمان است که برخلاف عمومیت و ظاهر ساده، در اجرا بسیار پیچیده است. از طراحی حرفه ای و محاسبه دقیق برای ساخت یک پله بی عیب و نقص تا مراحل مختلف اجرای پله از جنس بتن مدرن شامل آرماتوربندی، قالب بندی و بتن ریزی و در نهایت کار گذاشتن سنگ پله، هر یک به نوعی در این پیچیدگی سهم دارند.
ساخت پله بتنی مدرن و اصولی، هم چنین نیازمند فرمول محاسبه تعداد و ارتفاع پله است که در سازه های مسکونی و مکان های عمومی با یکدیگر تفاوت دارد.
به علاوه مساحت کف پله از دیگر مواردی است که به جهت ایمنی و سهولت کاربرد باید با محاسبات دقیق مهندسی برآورد شود.
انواع پله بتنی
این نوع از پله از نظر نوع ساخت و متریال مصرفی با یکدیگر متفاوتند.
از کاربردی ترین نمونه های آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پله یك طرفه
- پله دوطرفه
- پله بتنی گرد
- پله دالی شیب دار با پاگر د چرخشی
- پله معلق بتنی
- پله بتنی با تیر باربر
- پله پیش ساخته یا اکسپوز
بدیهی است هر یک از این نمونه های پله بتنی دارای الزامات کاربردی، مزایا و معایبی هستند که دلایل انتخاب یا رد آنها را در شرایط و موقعیت های مختلف رقم می زند. علاوه بر این موارد، مصالح و فناوری به کار رفته در ساخت و شیوه کاربردی در ساخت آنها نیز در هر یک از این موارد متفاوت است.
نکات مهم در اجرای راه پله بتنی یا بتن آرمه
در اجرای این نوع پله باید به موارد زیر توجه داشت:
- ارتفاع تک پله: این عدد شامل فاصله بین دو کف پله است. این میزان در ساختمان های مسکونی حدود 16-18 و در اماکن عمومی 14- 15 سانتی متر محاسبه می شود.
- اندازه کف: اندازه کف پله بین 28 تا 48 سانتی متر محاسبه می شود و بستگی به تعداد آن و نیز ارتفاع ساختمان دارد.
- چشم پله: این مورد که شامل فاصله بین دو بازوی پله است و میزان آن لااقل 10 سانتی متر است، جز در پله یک طرفه و پله یک چهارم در گردش، در سایر مدل ها وجود دارد.
- عرض پله: عرض یا گونه پله به سطح یا سطوح کنار پله گفته می شود. این میزان در ساختمان مسکونی 90-120 است.
- سرگیر پله: این اصطلاح به کوتاه ترین فاصله بین پله تا سقف یا پاگرد و نیز کوتاه ترین فاصله بین دو ردیف پله اطلاق می شود و اندازه آن لااقل 200 سانتی متر است.
- زاویه شیب پله: این میزان بستگی به ارتفاع و اندازه کف پلکان دارد. هر قدر اندازه کف پله کمتر و ارتفاع آن بیشتر باشد، شیب یا زاویه راه پله کمتر می شود. در واقع این مقدار نسبت ارتفاع پله به اندازه کف آن است. شیب استاندارد برای این مورد 30 درجه است که در فضاهای باز می تواند تا حدودی تغییر کند.
پله بتن اکسپوز و مزایای آن
پله بتن اکسپوز نمونه ای از پله های بتنی است که به شکل پیش ساخته و با اهداف اقتصادی و زیست محیطی تولید می شود و امروزه با استقبال خوبی از طرف پیمانکاران روبروست.
پله ساخته شده از بتن اکسپوز هم در فضای باز مورد استفاده قرار می گیر و هم در فضای بسته. پله بتن اکسپوز دارای مقاومت بالایی در برابر عوامل طبیعی و تنش های فیزیکی بوده و از مزیت وزن کم و نصب سریع و آسان نیز برخوردار است که همگی از جمله مزایای بتن اکسپوز می باشد.