در این مقاله قصد داریم معایب و مزایای بتن اکسپوز را مورد نقد و بررسی قرار دهیم. بتن اکسپوز از متریال کاربردی و کارآمد برای دو چندان ساختن جذابیت و زیبایی بصری نمای داخلی و بیرونی ساختمان ها به شمار می رود. برخورداری از دوام و مقاومت بالا به عنوان یکی از مهمترین مزایای بتن اکسپوز، نگاه های بسیاری از طراحان و معماران داخلی را به سمت و سوی این محصول معطوف ساخته است. علاوه بر این، بهره مندی از قابلیت ها و ویژگی های منحصر به فرد و متمایز، جایگاه ویژه ای را برای بتن اکسپوز در عرصه ساخت و ساز و ساختمان سازی به ارمغان آورده است.
به طور کلی، زیباسازی و بخشیدن رنگ و بوی تازه به نمای داخلی و بیرونی یک سازه و ساختمان، برای اغلب قریب به اتفاق افراد از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. برخورداری از سطح یکدست، صاف و هموار به عنوان یکی از مزایای بتن اکسپوز، زیبایی و جذابیت را در سرتاسر نمای ساختمان پراکنده می سازد. در این زمینه باید خاطر نشان نمود که کیفیت و مرغوبیت در کنار قابلیت و زیبایی مصالح، در حوزه ساختمان سازی از مؤلفه های مهم و حائز اهمیت تلقی می گردد. یکی از بهترین راهکارها برای موجودیت بخشیدن به این مؤلفه ها، در انتخاب و استفاده از بتن اکسپوز خلاصه می شود.
مهم ترین مزایای بتن اکسپوز
نمای ظاهری جذاب و چشم نواز و مدرن
برخورداری از زیبایی ذاتی متمایز، دوام و استحکام بالا، برخی از مهمترین مزایای بتن اکسپوز به شمار می آید. استفاده از بتن های اکسپوز به افراد فرصت بهره مندی از یک نمای ظاهری جذاب و چشم نواز را می دهد. همچنین، مدرن بودن این محصول، آزادی عمل زیادی را در اختیار طراحان و معماران ساختمانی می گذارد.
استحکام و مقاومت بالا
برخورداری از مقاومت بسیار بالا در برابر نوسانات دمایی و عوامل فیزیکی، شیمیایی و طبیعی، از دیگر مزایای بتن اکسپوز به شمار می آید. برخی از مصالح ساختمانی در اثر گذشت زمان و قرار گرفتن در معرض سرما و گرما، به تدریج کیفیت و ساختار اولیه خود را از دست می دهند. این امر علاوه بر کاهش دوام و مقاومت، زیبایی ظاهری ساختمان را تحت شعاع خود قرار می دهد. استفاده از متریال و مواد اولیه مرغوب در ساختار بتون اکسپوز مانند ماسه و خمیر سیمان، مقاومت قابل توجهی را به آن بخشیده است.
سایر ویژگی های حائز اهمیت بتن اکسپوز
از دیگر مزایای بتن اکسپوز میتوان به جذب پایین آب و رطوبت، به انضمام سرعت اجرای بالا، اشاره نمود. مقاومت بتن اکسپوز در برابر رطوبت، قابلیت استفاده از آن را در کف استخرها فراهم آورده است. همچنین، مقاوم بودن بتن نما در برابر شرایط آب و هوایی مختلف، امکان پیاده سازی آن را در تمام فصول سال محقق می سازد.
دوام و مقاومت بالا در برابر شرایط آب و هوایی
دوام بالا در برابر یخبندان و کاهش شدید دما، از مزایای بتن اکسپوز به شمار می آید. در فصل زمستان و در اثر کاهش محسوس دمای هوا، ترک خوردگی و شکستگی مصالح ساختمانی افزایش پیدا می کند. این امر در اثر نفوذ آب به لایه های داخلی مصالح و سرمای شدید رخ می دهد. کف پوش بتون اکسپوز به علت جذب بسیار پایین آب، مقاومت و دوام بالایی در برابر یخبندان و سرما از خود نشان می دهد. استحکام مطلوب در برابر تابش نور آفتاب، یکی دیگر از مزایای حائز همیت بتن اکسپوز به حساب می آید.
مقرون به صرفه بودن بتن پیش ساخته
از دیگر مزایای بتن اکسپوز میتوان مواردی مانند برخورداری از سطح ضد سایش، دوام و استحکام بالا در برابر فشار و ضربه را برشمرد. در این زمینه باید خاطر نشان نمود که قابلیت تولید بتن اکسپوز در ضخامت ها، ابعاد و اندازه های مورد دلخواه مصرف کننده وجود دارد. همچنین، سطح یکدست و کاملا صاف و هموار این محصول، امکان رنگ آمیزی به وسیله رنگ های مختلف را دارد. بدون تردید، مقرون به صرفه بودن از نقطه نظر اقتصادی، یکی از برجسته ترین مزایای بتن اکسپوز قلمداد می گردد. با توجه به اهمیت مسائل مالی در ساخت و ساز یک سازه، بتن های نما گزینه مناسبی برای جلوگیری از هزینه های گزاف و اضافی می باشند.
برخورداری از وزن سبک و انعطاف پذیری بالا، از مزایای بتن اکسپوز محسوب می شود. سهولت در حمل و جابجایی، بخشیدن روحی تازه و افزایش زیبایی نما، طول عمر بالا و ثبات رنگ، از دیگر ویژگی های و نقاط قوت بتن اکسپوز تلقی می گردد. ناگفته نماند که ماندگاری بالا، تنوع بالای طرح و مدل، ساختار مقاوم و محکم، عدم وجود ترک خوردگی و شکستگی در سطح، دوام مطلوب در برابر فرسایش و ساییدگی، از دیگر مزایای بتن اکسپوز در معماری به شمار می آید. به همین علت در معماری از انواع دیوار پوش بتن اکسپوز استفاده می شود.
معایب بتن اکسپوز
اگرچه مزایای بتن اکسپوز بسیار زیاد و قابل ملاحظه است، اما این محصول نیز همانند سایر مصالح ساختمانی از معایب و نقاط ضعفی برخوردار می باشد. سردی و خشکی حالت و پله ای شدن از جمله برجسته ترین معایب بتون اکسپوز محسوب می گردد. ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که خشکی و سردی حالت بتن اکسپوز مانع از بکارگیری این محصول در دکوراسیون های دارای سبک کلاسیک شده که این امر محدودیت در انتخاب سبک دکوراسیون را سبب می شود. البته این امر تا حدودی با استفاده از بتن اکسپوز رنگی حل شده است.