آبنما یکی از جذاب ترین و مهیج ترین عناصری است که می تواند در دکوراسیون و محوطه سازی تاثیر گذار بوده و مورد توجه قرار بگیرد. این فضاسازی در محوطه های باز و بسته انجام می شود. اگر چه آبنما ابتدا فقط مخصوص محوطه باز و فضاهای سبز بود اما در حال حاضر در کوچک ترین محیط ها و درون منازل نیز از این عنصر جذاب استفاده می شود. مهم ترین و اولین چیزی که در رابطه با آبنما مورد توجه قرار می گیرد، صدای آب است. صدای آب به عنوان یک صدای آرامش بخش در محیط منزل یا محوطه باز بسیار خوشایند است. بیشتر افراد به این صدای جذاب تمایل دارند. در واقع آن ها گمان می کنند که با وجود یک آب نما می توانند حس بالایی از آرامش را تجربه کنند. انسان ها پیوندی ناگسستنی با طبیعت دارند.
از این رو همواره سعی می کنند خود را به شکلی به طبیعت نزدیک سازند. ساخت آبنما در محوطه منزل نیز بخشی از همین حس طبیعت دوستی بشر می باشد. آبنما در محوطه سازی و سایر محیط ها تداعی کننده طبیعت در دکوراسیون فضاهای داخلی و خارجی می باشد. همان طور که می دانید در بیشتر آبنماها از شگردهای خاصی برای گذر و برگشت آب استفاده می شود. در واقع سعی می شود که آب صدای بیشتری در زمان حرکت داشته باشد. به همین خاطر از قلوه سنگ و سنگ های تراشیده برای عبور آب استفاده می شود. این موضوع جلوهی طبیعت را در طراحی داخلی و محیط های کوچک تداعی خواهد کرد.
مزایای آبنما و ویژگی های آن
- از مزایای آب نما باید به این موضوع اشاره کرد که می تواند یادآور یک چشمه، صخره و آب باشد. بنابراین علاوه بر اینکه ظاهر زیبایی به منزل می بخشد، باعث حس تداعی طبیعت در دکوراسیون منزل خواهد شد.
- از دیرباز تا روزگار کنونی از آب نما برای خنک سازی محیط استفاده می شده است. اکنون نیز این دلیل در محوطه های بیرونی مهم ترین دلیل برای بهره مندی از آب نما می باشد.
- تلطیف و مطلوب کردن هوا با وجود یک فواره آب قدرتمند در محیط فراهم خواهد شد.
- امکان استراحت در چنین محیطی با احساس رضایت و آرامش همراه خواهد بود. با ایجاد فواره می توان قطرات آب را در فضا معلق ساخت و باعث خنک سازی محیط شد.
- آب نماها برای مقابله با گرما در محیط های شلوغ و عمومی به کار بسته می شدند. در محیط منزل نیز به شکل طبیعی برای خنک کردن دمای محیط از این فواره های کوچک و بزرگ کمک گرفته می شود.
- جنبه دیگر این استفاده نیز مربوط به زیبایی محیط می باشد. برای برطرف کردن این نیاز در معماری از اشکال گوناگونی جهت طراحی آب نما استفاده می شود.
کاربرد آبنما در محوطه سازی
بسیاری از فواره ها در نمونه های کلاسیک و سنتی به دکوراسیون منزل هدایت می شوند. این فواره ها محبوبیت ویژه ای دارند. نورپردازی نیز از دیگر عناصر زیبایی برای جلوه بیشتر آب نما می باشد. در واقع در این نوع نورپردازی امکان بهره مندی از نورهای دلخواه و رنگی وجود دارد. این موضوع در اتاق پذیرایی، محیط منزل، فضای باز، روف گاردن، پارک ها، باغ ها و … از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است. موسیقی نیز می تواند بخشی از روح آب نما باشد. وجود یک موسیقی ملایم معرف عملکرد یک فواره بزرگ یا کوچک است. این موسیقی با موسیقی سنگ، آب و جلوه رقص نور ترکیب خواهد شد و منظره روح نوازی را به وجود می آورد.
تاثیر بصری آبنما بر افراد
فواره آب تاثیر بصری عمیقی بر بیننده دارد. تجربه نشان می دهد که این تاثیر بصری در اشکال خاص و ویژه آب نما بیشتر است. همچنین فواره هایی که با نور رنگی همراه می باشند و در ابعاد بزرگ ساخته شده اند، مرکز توجه خوبی از نظر بصری هستند. در واقع این فواره ها فضایی مهیج را در اطراف به وجود می آورند و نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند.
محدودیت و چالش ها در طراحی و ساخت آبنما
- ایجاد و طراحی آب نماها معمولا با صرف هزینه زیادی همراه هستند. این موضوع در آب نماهای بزرگ بیشتر دیده می شود. فواره های آب نیاز به نگه داری دارند. این نگه داری و مراقبت از آن ها برای افراد هزینه بر می باشد.
- برای اینکه بتوانید از طراحی فواره آب بهره مند شوید، نیاز به فضای کافی دارید. در واقع این فواره ها را در هر محیطی نمی توان راه اندازی نمود.
- شرایط جوی نامطلوب همچون باد، باران، رعد و برق و … می تواند تاثیر زیادی بر روی عملکرد آب نما داشته باشد.
- طراحی و بهره مندی از آبنما علاوه بر این که با محدودیت زمانی و مکانی همراه است، محدودیت فنی نیز دارد. برای تامین روشنایی این آب نما نیاز به پروژکتور در مقیاس بزرگ خواهید داشت. برای پاشش و پمپاژ آب تا ارتفاع بالا نیاز به قدرت پمپ بالایی خواهیم داشت.
- تامین انرژی نیز گاهی از معایب آب نما می باشد. این موضوع برای فواره هایی با مقیاس بزرگ اهمیت زیادی دارد. اجزا و قسمت های فنی این آب نما باید به شکل دوره ای چک شود و در صورت نیاز تعمیر گردد.
- فواره آب نیاز به تمیزکاری حرفه ای دارد. این موضوع باید به شکل دوره ای انجام شود. چون در غیر این صورت از زیبایی محیط می کاهد و عملکرد آب نما را نیز دچار مشکل خواهد کرد.