یکی از محبوب ترین غذاهای ایرانی که با ذائقه اکثر ما همواره خوش می آید، کباب است. شاید بتوان پیدایش آتش را آغازی برای کباب پز کردن مواد غذایی دانست. کباب در واقع نوعی پخت به وسیله آتش است که ماده غذایی به طور مستقیم در معرض آتش قرار می گیرد. از دیرباز استفاده از زغال به عنوان ماده ای در دسترس، یکی از معمول ترین روش های کباب کردن مواد غذایی بوده است. از مزایای باربیکیو حفظ ارزش غذایی و طعم خوب آن می باشد.
باربیکیو یکی از روش های سالم برای کبابی کردن بسیاری از غذا ها می باشد که مزایای زیادی دارد که در ادامه به آن می پردازیم. اصل کلمه باربیکیو از زبان قبیله هندی کارائیب به نام Taino گرفته شده است که بعدها برای اولین بار توسط یک کاوشگر اسپانیایی در سال 1526 به کار برده شد. در واقع پخت غذا با حرارت غیر مستقیم و در مدت طولانی را باربیکیو می گویند که این روش بر روی میله های داغ انجام می شود.
مزایای استفاده از باربیکیو در فرآیند کباب کردن
- کباب کردن به روش مستقیم و در حرارت بالا انجام می شود که نیازمند زمان کمی است اما در باربیکیو ماده غذایی در مدت طولانی در معرض حرارت غیر مستقیم قرار می گیرد که نتیجه ی آن ماده غذایی نرم و آبدار است.
- بر خلاف کباب کردن که موجب تخریب اسید آمینه های مفید ماده غذایی می شود در باربیکیو به علت استفاده از حرارت غیر مستقیم ارزش غذایی مواد غذایی حفظ می شود و با پخت کامل از تولید کربوهیدرات ها جلوگیری می شود.
- همچنین به علت مدت طولانی زمان پخت در این روش، ماده غذایی کاملا مغز پخت شده و تمامی عوامل بیماری زا از بین خواهد رفت.
- از محاسن دیگری که در استفاده از این روش وجود دارد امکان تنظیم دما و عدم نگرانی سوختن ماده غذایی است چیزی که به علت شعله مستقیم و زیاد در کباب کردن دیده نمی شود.
- انواع متنوعی باربیکیو وجود دارد که بر اساس نیاز و مکان مورد استفاده شما، گزینه های زیادی برای انتخاب دارید. حتی در صورت عدم تمایل به استفاده از زغال گزینه های دیگری برای انتخاب وجود دارد. همچنین در صورت استفاده از زغال به علت غیر مستقیم بودن حرارت دهی، احتمالا خطرناک بودن آن بسیار کمتر از کباب کردن است.
معایب کباب کردن غذا به روش سنتی و حرارت مستقیم ذغال
- استفاده از منقل های حاوی زغال برای کباب کردن روشی متداول است که در آن ماده غذایی با سرعت فراوان و در حرارت مستقیم آماده می شود. اگر چه این روش ساده و آسان است ولی دارای معایبی نیز می باشد.
- در هنگام کباب کردن روی زغال، مقداري از چربی روي زغال و خاكستر می ريزد و وقتی چربی با حرارت بسيار زياد برخورد می كند، ماده ی سرطان زایی توليد می شود كه اين ماده به وسيله دود، دوباره به گوشت برمی گردد و برای بدن خطرناك است.
مغز پخت نشدن ماده غذایی سبب می شود که میکروارگانیسم ها و عوامل بیماری زای موجود در لایه های میانی از بین نرود. - از دیگر معایب آن می توان به تخریب اسید های آمینه در اثر حرارت مستقیم اشاره کرد و همچنین افزایش زمان کباب کردن موجب شکستن چربی ها و ایجاد کربوهیدرات ها می شود.
- درجه حرارت های لازم جهت پخت کامل گوشت و مرغ توسط حرارت دهی با زغال در بیشتر مواقع تامین نمی شود که سبب پخت ناقص ماده غذایی می شود که حاصل آن غذاهایی چرب و روغنی است.
- در نتیجه باید با توجه داشتن به اهمیت سلامت وعده های غذایی، این امر را مدیریت کرد که در کنار لذت بردن از خوشمزگی غذا جنبه ی سلامت آن نیز رعایت شده باشد.
انواع باربیکیو
تنوع یکی از مهمترین فاکتورهای افزایش قدرت انتخاب است. تنوع در باربیکیو شرایطی را جهت انتخاب مناسب با امکانات را فراهم کرده است. در زیر به انواع باربیکیو و مزایا و معایب آن اشاره می کنیم. با انتخاب درست آن می توانید از مزایای باربیکیو بهره مند شوید.
باربیکیو ذغالی
یکی از عوامل جذابیت کباب طعم دودی آن است که حاصل زغال است. زغال ماده در دسترس و فراوانی است که در هر زمان و مکانی دستیابی به آن آسان است به همین دلیل همیشه طرفداران زیادی دارد. باربیکیو ذغالی از انواع باربیکیو است که حرارت آن حاصل سوختن زغال است. از محاسن آن علاوه بر عوامل ذکر شده در بالا می توان به ارزانی و قیمت پایین آن اشاره کرد . اما معایب استفاده از آن خطرات حاصل از دود زغال و تولید خاکستر است که سبب مراقبت و تمیزکاری بیشتر می شود.
باربیکیو گازی
با توسعه گازرسانی به سراسر کشور، گاز شهری به ماده در دسترس تبدیل شده است. باربیکیو گازی سوخت خود را از گاز شهری تامین می کند. استفاده از گاز سبب ایجاد محدودیت در استفاده شده است و فقط در مناطقی که به گاز دسترسی وجود دارد قابل استفاده می باشد. اما این قبیل باربیکیو ها نیاز به تمیزکاری ندارند و به سادگی در محیط های شهری و حیاط منازل قابل استفاده اند، که این را می توان از محاسن آن به شمار آورد.
باربیکیو گابیونی
اگر محدود کردن دود یا گرده حاصل از سوختن زغال در اولویت انتخاب قرار دارد می تواند از باربیکیو گابیونی استفاده کرد. گابیون نوعی سبد سیمی است که بر حسب سلیقه می تواند با سنگ یا هر نوع مصالح دیگری پر شود.
باربیکیو آجری و سنگی
در ساخت باربیکیو آجری یا سنگی از آجر و سنگ استفاده می شود. از محاسن آن می توان به کنترل دود حاصل از کباب کردن اشاره کرد اما برای استفاده از آن باید مکان ثابتی در نظر داشت.