هر روز بیش از گذشته به استفاده از گیاهان و فضای سبز نیاز خواهیم داشت. استفاده از سوختهای فسیلی با ایجاد روند فزاینده تولید آلودگی همراه بوده است. لازم است راهکارهایی اندیشیده شود که آلودگی هوا را کاهش دهد، رطوبت هوا را بالا ببرد، میزان گرمای هوا را به خود جذب کند و اکسیژن تولید کند. انواع دیوار سبز برای این هدف ایدهآل است. دیوارهای سبز تنها برای تولید اکسیژن و کاهش آلودگی به کار نمیرود.
بحث زیبایی شناسی و روانشناسی نیز در ایجاد چنین دیوارهایی تاثیر بسزایی دارد. در این مقاله قصد داریم چند مورد را بررسی کنیم. ابتدا در مورد پیشینه دیوار سبز مطالبی گفته خواهد شد. در گام بعدی انواع دیوار سبز را میشناسید و تفاوتهای آن را مرور میکنید و از مزایا و فواید آن مطلع خواهید شد.
پیشینه انواع دیوار سبز
حضور گیاهان در معماری پدیده جدیدی نیست. دیوار سبز تولید شده از کمپوست گیاهی دیوار خانههای وایکینگها را شکل میداده که اولین دیوار سبز در جهان بوده است. رشد علفها به انسجام آجرهای دیوار کمک میکرد و خود موجب استحکام دیوار میشد. به طور کلی رویش گیاه روی دیوار چالش بزرگی است. علاوه بر اینکه گیاهان کمی میتوانند روی دیوار دوام بیاورند، هر دیوارهای هم توانایی مقاومت در برابر رطوبت ناشی از رویش گیاهان را ندارد و در معرض قارچ کپک خواهد بود که خورنده است. در تاریخ آمیخته با آفسانهها، مواردی از دیوار سبز باغهای اساطیری بابل آمده است. در دنیای امروز آنچه به عنوان دیوار سبز شناخته میشود محصول تلاش شخصی به نام پاتریک بلانک است. سال 1988 گیاه شناس فرانسوی که برای اولین بار روی دیوار عمودی گیاههایی را پرورش داد.
اولین باغ عمودی دیوار زندگی نامیده شد. پس از اختراع اولین گرین وال، وسعت استفاده از این دیوار در جهان افزایش پیدا کرد. سال 2010 برای اولین بار در فرانسه یک دیوار سبز بزرگ در مکان عمومی ایستگاه قطار احداث شد. طی 10 سال گذشته اقبال به استفاده از انواع دیوار سبز در جهان افزایش داشته است.
انواع دیوار سبز کدام است؟
به طور کلی انواع دیوار سبز سه دسته مهم را شامل میشود:
- دسته اول را با نام دیوار پوشش گیاهی یا نمای سبز میشناسند. این دویار شامل گیاهان بالارونده است. این گیاهان بودن آنکه لایههای رطوبتی وجود داشته باشد از دیوار بالا میروند.
- دسته دوم را با نام دیوار محافظت در برابر تابش نور میشناسند. این دسته از دیوار سبز دارای حفرههای هوا است. این دیوارها با شاخبرگهایی پوشانده شده که حفرهها را پنهان خواهد کرد.
- دسته سوم را دیوار زندگی نامیدند. این دیوارها آبرسانی به صورت عمودی را دستور کار خود قرار داده و گیاه از زمین روی دیوار نمیرود بلکه عملا ریشه روی دیوار خواهد بود.
- دسته بندی دیگری نیز برای انواع دیوار سبز در نظر میگیرند. این دسته بندی شامل دیوار زندگی و نمای سبز است.
دیوار نمای سبز
این دیوار از گیاهان روندهای ساخته شده که مستقیم روی سطح ساختمان بالا میروند. روندهها در پایه ساختمان کشت میشوند و اجازه دسترسی به دیوار را خواهند داشت. این گیاهان تا 25 متر ارتفاع دیوار را بالا میروند. در بعضی موارد از باکشهای کشتشده پیش ساخته برای حفاظت از گیاهان استفاده میشود.
لازم است گیاه مناسبی برای سیستم نمای سبز در نظر گرفت. گیاهان همیشه سبزی که در برابر باد و طوفان مقاومت داشته باشد. اگر به دیوارهایی علاقه داشته باشید که بسته به سال چهره خود را تغییر دهد، گیاهان برگ ریز میتواند بهترین گزینه باشد. در آب و هوای مدیترانهای این گیاهان با برگ ریزان چهره دیوار را تغییر میدهد.
دیوار زندگی
سیستم های دیوار زندگی را با نام باغ عمودی نیز میشناسند. دیوارهایی که پانلهای پیش کشت شده روی دیوار داشته و لایههایی به رشد گیاه کمک میکنند. پنل های دیوار سبز مدولار هر کدام محیط کشت مناسب گیاه را ایجاد میکند و از کشت هیدروپونیک نیز برای رشد گیاهان استفاده میکند. این محیط کشت حاوی مواد مغذی است. پنلهای مورد استفاده در این سیستم از جنس پرلیت، فوم ،نمد و پشم معدنی است. معمولا از کشت دیوار سبز هیدروپونیک بیش از سایر شیوههای کشت در دیوار سبز عمودی استفاده میشود.
دیوار سبز کابلی
دیوار سبز کابلی دیواری است که به وسیله رشتههای فولادی یا سیمهایی شبکه بندی شده و از همین مسیرها فضایی برای رشد گیاهان فراهم شده است. این دیوارها بسیار زیباست و در عین حال از نظم خاصی برخوردار است. در واقع دیوار سبز کابلی به نوعی بهشت عمودی و ارزان قیمت است که همه جا قابل اجراست.
دیوار زنده فعال
دیوار زنده از پانلهایی ساخته شده که پوشش گیاهی از پیش در آن کشت شده است. این پانل ها به صورت عمودی توسط ساختارهای سبکی با فاصله روی ساختمانها نصب است. جنس آنها میتوان از پلی استایرن یا بتن یا فلز باشد.
گیاهان مناسب دیوار سبز
گل یاسمن
گل یاسمن، زیباست و به سمت بالا رشد میکند. عطر و بوی بسیار خوبی دارد و مناسب انواع دیوار سبز است.
اسکینانتوس
اسکینانتوس گیاهی گل خانهای است. همه طول سال گل میدهد. 150 سانت رشد میکند.
هوستا
گیاه هوستا نیز به صورت عمدی رشد میکند و بسیار مقاوم است.
کروتون
کروتون نیز گیاهی درختچه ای است که جذابیت بسیار زیادی دارد.
مارانتا
گیاه مارانتا برای مناطق سردسیر مناسب است. گلبرگهای خوش رنگی دارد.
وریزیا
کناره ها و بالای دیوار سبز مناسب کاشت گیاه وریزیا است.
پتوس
در میان گیاهان پهن برگ میتوان گیاه پتوس را نام برد که برای دیوار سبز کابلی مناسب است.
سرخس
گیاهان سرخس برگ شمشیری نیز 90 سانت رشد میکند و دما را معتدل نگه میدارد و برای سایر گیاهان مفید است.
به طور کلی گیاهانی که برای انواع دیوار سبز مناسب هستند باید یا در دسته گیاهان خزنده جای داشته باشند، یا گیاه رونده مانند پیچ امین الدوله باشند گه تا 9 متر هم رشد میکند، از میان گیاهانی انتخاب شود که سایه دوست هستند و به نور بالایی نیاز ندارد و خاصیت پوشش دهی مناسبی داشته باشد و تنها سبز شدن و بالا رفتن از دیوار کافی نیست و گسترش افقی روی دیوار برای ایجاد پوشش نیز مهم است.
آبرسانی مناسب، انتخاب دقیق گیاه بر اساس موقعیت اقلیمی و محل قرار گیری سازه، رسیدن نور کافی و رسیدن املاح کافی به گیاه و ایجاد الگوی کشت استاندارد و مناسب از مواردی است که در مورد دیوار سبز باید در نظر داشته باشید. بعلاوه هر از چند گاهی نیاز است که گیاهان هرس شوند.